وزن‌دهی موارد (Weight Cases) در SPSS

گاهی اوقات نیاز داریم که نتایج خروجی ما بر اساس یک متغیر وزن‌دهی تعریف شود. منظور از وزن‌دهی اختصاص وزن بیشتر یا اهمیت بیشتر به بخش خاصی از داده‌هاست که برای ما از اهمیت بیشتری برخوردارند. در نرم افزار SPSS ما میتوانیم با استفاده از زیر منوی Weight Cases متغیری که می‌خواهیم بر اساس آن وزن‌دهی را انجام دهیم تعیین نماییم. وزن‌دهی باعث می‌شود که ما بتوانیم برآورد بهتری از میانگین نمونه در حالتی که داده پرت وجود دارد، داشته باشیم

تفکیک و خردکردن (Split) فایل داده‌ها در SPSS

برای انجام تحلیل به صورت مجزا و تفکیک‌شده در SPSS می‌توانیم از دو زیر منو در قسمت Data شامل تحلیل داده‌ها به تفکیک یک یا چند فایل (SPLIT File) و تقسیم یک فایل داده به چند فایل مجزا بر اساس یک یا چند متغیر (SPLIT into Files) استفاده نماییم. در واقع اگر نیاز داشته باشیم که چندین فایل داده مجزا بر اساس یک یا چندفاکتور داشته باشیم میتوانیم از SPLIT into Files استفاده کنیم. اما اگر فقط می‌خواهیم تحلیلی را که در حال انجام آن هستیم تنها در پنجره خروجی SPSS در حال اجرا مجزا باشد از SPLIT File استفاده می‌نماییم.

فیلتر و انتخاب موارد (Select Cases) در SPSS

فیلتر و انتخاب موارد در نرم‌افزار SPSS باعث بر اساس یک یا چندمتغیر قابل انجام است. علاوه بر این می‌توان بر اساس گزاره‌های شرطی در SPSS موارد مدنظر را انتخاب نمود. فیلتر داده‌ها در نرم افزار SPSS به اشکال مختلفی امکان‌پذیر است. یکی از رایج‌ترین روش‌های فیلتر داده‌ها استفاده از زیر منوی Select Cases در منوی Data می‌باشد.

مرتب سازی داده‌ها یا متغیرها (Sort) در SPSS

برای مرتب سازی داده‌ها می‌توانیم از منوی Data در SPSS از دو زیرمنوی Sort Cases و Sort Variables استفاده نماییم. در زیر منوی Sort Variable مرتب سازی داده ها در زبانه Variable view برای متغیرها بر اساس ستونهای مختلف (Name, Type, Width, Decimals, Label, Values, Missing, Columns, Align, Measure, Role) انجام می‌شود در حالی‌که در زیرمنوی Sort Cases می‌توان داده ها در زبانه Data View بر اساس صعودی یا نزولی مرتب نماییم.

داده‌های گمشده (Missing Values) در SPSS

میانگین پیراسته در SPSS

شاخص‌های مرکزی متعددی برای توصیف داده‌های کمی وجود دارد. میانگین هندسی یا به طور خلاصه میانگین معروف‌ترین شاخص مرکزی می‌باشد. اما گاهی در داده‌هایی که داده پرت وجود دارد میانگین توانایی ارائه مرکزیت داده‌ها را به صورت درست ندارد. در چنین مواقعی ما می‌توانیم از میانگین پیراسته استفاده نماییم. در مواقعی که داده پرت زیادی داشته باشیم میانگین پیراسته با حذف 5 درصد مقادیر بالا داده و 5 درصد مقادیر پایین داده که اکثرا شامل داده‌‎های نامربوط می‌باشد برآورد بهتری از شاخص مرکزی را به ما ارائه می‌دهد.

آمار توصیفی با استفاده از منوی اکسپلور در SPSS

بخش‌های مختلفی برای بررسی مقادیر توصیفی داده‌های کمی در نرم‌افزار SPSS وجود دارد. یکی از زیرمنوهای پرکاربرد بخش توصیفی Explore می‌باشد که با استفاده از این منو می‌توان بررسی و اکتشاف دقیق و عمیق‌تری بر روی یک متغیر کمی داشت. این منو شامل تعداد زیادی از آمار توصیفی به همراه بازه اطمینان، آزمون نرمال بودن توزیع داده و انواع نمودارهای توصیفی است. زیر منوی Explore یکی از زیرمنوی‌های Descriptive Statistics در منوی Analyze است. این زیرمنو توصیف مقادیر کمی را به صورت کلی و یا بر اساس یک متغیر کیفی به صورت تفکیک شده می‌تواند به ما ارائه نماید.

 آمار توصیفی برای داده های کمی در SPSS

اولین گام برای توصیف داده‌ها در یک تحلیل استفاده از آمار توصیفی و بیان ویژگی‌ها و مشخصات داده‌های نمونه با استفاده از جداول و نمودارها و بررسی تخطی از پیش‌فرض‌های آزمون‌های مختلف آماری است. برای توصیف مقادیر کمی می‌توان از زیرمنوی Descriptives در منوی Descriptive Statistics استفاده نمود. این زیر منو مقادیر توصیفی مختلفی از جمله میانگین، مجموع، شاخص‌های پراکندگی، چولگی و کشیدگی را برای متغیرهای کمی ارائه می‌دهد.

آمار توصیفی در SPSS

در تحلیل آماری معمولا با دو رویکرد برای کار با داده‌ها روبرو هستیم. این دو رویکرد عبارتند از آمار توصیفی و آمار استنباطی. آمار توصیفی بیان خلاصه‌ای از داده‌های موجود با استفاده از جداول توصیفی و نمودارهای مختلف می‌باشد.در آمار توصیفی با خلاصه‌سازی داده‌ها به نمایش و تفسیر داده‌های موجود با استفاده از شاخص‌های گرایش مرکزی، پراکندگی و نمودارهای توصیفی می‌پردازیم. برای آمار توصیفی در SPSS می‌توانیم از منوی Analyze زیر منوی Descriptive Statistics استفاده نماییم.

تغییر کدبندی داده ها در SPSS

در برخی از متغیرها در SPSS نیاز هست که داده‌های کمی را به صورت کیفی تعریف نماییم و یا کدبندی داده‌های موجود را تغییر دهیم. دو روش در منوی Transform وجود دارد که عبارتند از تغییرکدبندی بر روی همان متغیر (Recode into Same Variable) و ایجاد متغیر جدید بر حسب کدبندی (Recode into different variable).